Ẩm thực liệu pháp hay là ăn uống trị bệnh
Bài giảng Diện chẩn Điều khiển Liệu pháp - GS.TSKH Bùi Quốc Châu - Phần 16
I. Đặt vấn đề
Ăn uống là một vấn đề sống còn của con người. Không Ăn uống thì chết nhưng ăn uống sai lầm ,
không điều độ cũng sinh bệnh, đôi khi dẫn đến cái chết một cách nhanh chóng.
Do đó có câu: “Bệnh tòng nhập khẩu” (Bệnh theo miệng mà vào).
Đây là một vấn đề lớn khó thể trình bày hết qua một bài giảng. Do đó, chúng tôi trình bày ở đây một số nguyên tắc về ăn uống, một BẢNG TỔNG HỢP CÁC THỨC ĂN được phân loại theo ÂM DƯƠNG và một số thức ăn, thức ăn uống có hại cho sức khỏe. Và nếu ăn uống sai lầm sinh bệnh thì ăn uống cho đúng cách lại có khả năng trị bệnh.
II. Nguyên tắc Ăn, Uống
TÂY Y cũng có đề cập đến vấn đề ăn uống trị bệnh nhưng lấy thước đo là Protêin, Calorie, Vitamin…. ĐÔNG Y khác hơn, phong phú và phức tạp hơn, đặt tiêu chuẩn đo lường là Âm dương, cho rằng hệ thống âm dương quân bình là không bệnh.
Chúng tôi nghiên cứu cả hai lối ăn, hai loại thức ăn và thấy có trùng nhau ở một số điểm như: Calorie, Protein tương đương với dương tính, ít Calorie, protein tương đương với âm tính. Điều này sẽ được trình bày trong BẢNG CHỮA BỆNH BẰNG THỨC ĂN do chúng tôi soạn thảo.
1. Nguyên tắc thứ nhất: của ăn uống là ĐIỀU ĐỘ và TIẾT CHẾ, nhưng nên nhớ rằng nếu có người bệnh vì dư ăn thì cũng có người bệnh vì thiếu ăn.
2. Nguyên tắc thứ hai: là ăn uống sao cho trong cơ thể được quân bình ÂM DƯƠNG . Ví dụ:
- Người tạng HÀN thì đừng ăn thức ăn mát.
- Người tạng NHIỆT thì tránh thức ăn có tính nóng.
3. Nguyên tắc thứ ba: là phải biết dùng thức ăn bổ dưỡng thích hợp với TẠNG của mình. Không nên ăn ĐỒ BỔ cũng như cây chỉ tưới nước mà không bón phân thì không thể nào lớn mạnh, tươi tốt được, nhưng BỔ bậy bạ có khi còn mau chết hơn.
III. Một số thức ăn cần thận trọng khi sử dụng
Một số loại thức ăn, thức uống thường được bà con sử dụng tưởng là có lơi cho sức khỏe để cho khoái khẩu, không dè nó là thủ phạm gây một số bệnh mà bà con hay mắc phải và rất khó chữa (vì không biết thủ phạm). Đó là nước đá, nước dừa, nươc chanh, nước mía, sữa hộp, nước sâm, nước ngọt vô chai (nói chung là thức uống công nghiệp).
1. Nước đá: Đây là sản phẩm công nghiệp nhiều người tiêu thụ nhất và cũng chính vì vậy mà hậu quả của nó càng to lớn, nhất là khi bà con ta không ý thức được cái hại của nó, nó hại như thế nào.
Tại sao lại có hại?
Nếu phân tích, ta sẽ thấy nước đá ở dạnh hình khối đặc va rất lạnh.Cơ thể ta vốn nóng, nhất là bên trong cơ thể. Do đó, khi uống nước đá vào, nhiệt độ cơ thể của ta sẽ bị xáo trộn, thường xuyên do thói quen uống nước đá sẽ sinh ra nhiều bệnh tật về sau.
Đặt vấn đề: Chai nước lọc để thường xuyên trong tủ lạnh, mỗi khi đi nắng về uống cho đã, thì đó là chai thuốc độc. Nó thường gây ra những bệnh sau đây:
- NHỨC MỎI, CỨNG CỖ và BẢ VAI
- Đau lưng
- Thấp khớp
- U nhọt
- Suyễn
- Tiểu gắt, tiểu đỏ, đái dắt
- Viêm họng
- Trĩ, lòi đom…
Nếu ta biết hạn chế sử dụng hoặc cữ hẳn nước đá thì bệnh sẽ giảm rất nhiều, việc chữa trị của thầy thuốc sẽ hiệu quả hơn.
2. Nước dừa: Nhiều người theo Tây Y cho nước dừa là thức uống lý tưởng vì có nhiều Vitamin, muối khoáng….nên có dịp là uống, nhất là những khi đi nắng hoặc trời nóng thì tha hồ uống. Có biết đâu rằng nước dừa rất ÂM cho nên uống nhiều sẽ tự động là ÂM HÓA cơ thể mình nên sau đó sinh ra: lạnh bụng, lạnh tay chân, yếu tim, trĩ nội, xuất huyết, tiêu hóa, thấp khớp, …là những bệnh do lạnh sinh ra. Thật ra nước dừa uống ít thì giải nhiệt mà uống nhiều thì có hại.
3. Cam: Rất nhiều người lầm tưởng uống cam là bổ (vì có nhiều Vitamin C): muốn bổ phổi uống nhiều Cam tươi, Cam vắt có thêm mật ong hay tròng đỏ trứng gà càng tốt. Thật ra nó chỉ đúng ở một số trường hợp bệnh nhất định như bệnh do nóng nhiệt trong mình. Còn đối với bệnh HƯ HÀN, bệnh MẠN TÍNH như: Suyễn hàn, Thấp khớp, đau đầu kinh niên, huyết áp thấp, viêm xoang, viem mũi dị ứng, cứng mỏi cổ, gáy, vai, đổ mồ hôi, ảnh chân tay, lạnh bụng, mệt tim, lả người, …đều phải nên tránh dùng cam tươi. Có nhiều bệnh mà thầy thuốc chữa hoài không hết cũng vì không dè bệnh nhân hay dùng nhiều Cam vắt mỗi ngày (vì bệnh nhân tưởng CAM là thuốc bổ, uống càng nhiều càng khỏe).
Thật ra CAM và CHANH cũng là trái cây có nhiều dược tính: Hạ nhiệt, hạ áp, làm loãng máu, giản mạch và trị được một số bệnh. Nhưng cần phải biết dùng cho đúng cách của nó. Còn dùng sai chỗ hoặc lạm dụng loại trái cây này thì dễ sinh các bệnh như: ĐAU ĐẦU KINH NIÊN, HAY BỊ CẢM CÚM, THẤP KHỚP, MỆT MỎI, ĐỔ MỒ HÔI, SUYỄN HÀN, BAO TỬ LẠNH, VIÊM MŨI DỊ ỨNG, TIÊU RA MÁU, VIÊM XOANG, MỎI CỔ, GÁY, ….
4. Sữa:
Theo Tây Y thì SỮA (sữa đặc có đường) cũng như CAM là loại thức ăn rất bổ dưỡng và cho bệnh nhân dùng rất tốt. Cho nên thói thường, hễ đi thăm bệnh ở Bệnh viện, người ta cho CAM hay SỮA. Thật ra, thói quen nên xét lại. Vì rằng SỮA cũng như CAM (đã nói ở phần trên ) dùng không đúng sẽ có hai.
Thật vậy, sữa đặc có đường là một thức ăn bổ, nhiều Protêin sản sinh nhiều Calorie và có thể dùng thay thế SỮA TỰ NHIÊN, nhưng cũng là thức ăn có hại vì chứa nhiều chất nhầy, chất ngọt, chất lòng trắng trứng (albumine). Do đó, nếu đang bị các bệnh đường hô hấp, đường ruột, đau dạ dày thì nên hạn chế sử dụng, vì sẽ làm cho tình trạng SUYỄN tăng nặng hơn, có đàm nhiều hơn, dễ tiêu chảy , …
Do đó, ta phải hạn chế dùng nhiều sữa, nhất là khi có bệnh về đường HÔ HẤP, đường RUỘT, …(chú ý: Sữa mà chúng tôi đề cập ở đây không phải là sữa tươi, mà là sữa hộp tức là SỮA ĐẶC CÓ ĐƯỜNG mà bà con thường dùng khi có bệnh )
TÓM LẠI: ĂN để mà sống nhưng không biết cách ăn hoặc ăn quá nhiều sẽ sinh ra bệnh tật. Phần trên trình bày 4 thức ăn uống mà nhiều người hay lạm dụng vì nghĩ rằng nó bổ hoặc thích khẩu. Thật ra, dù là thức ăn bổ cũng phải nên biết rằng: THUỐC BỔ CŨNG LÀ THUỐC ĐỘC NẾU KHÔNG KHÉO SỬ DỤNG NÓ.
Ngoài ra cón các món ăn, thức uống cũng dễ sinh ra một số bệnh nhất là bệnh đường ruột, bệnh nhiễm trùng. Đó là nước mía, nước sâm, nước rau mà, kem, ….và các loại trái cây bán trên các xe ba bánh ngoài đường như: thơm, cóc, ổi, dưa hấu, củ sắn, sơ-ri, …
Để kết thúc bài giảng này, chúng tôi xin nhắc lại “BỆNH TÒNG NHẬP KHẨU”. Do đó, phải chịu khó và lựa chọn thức ăn, thức uống hàng ngày của mình, chịu khó chọn để ý xem cơ thể mình thích hợp với món ăn mà mình hay dùng không? Nếu ăn vào thấy khỏe là đúng và thấy có phản ứng bất lợi là sai. Thật ra một thức ăn kỵ với người này có thể kết hợp với người khác. Đó là bệnh TẠNG và BỆNH của mỗi người khác nhau. Cho nên chớ bắt chước người khác, cứ theo dõi, hễ thấy thích hợp với mình là tốt cho bệnh mình và cứ dùng, nhưng nếu có hại thì phải ngưng ngay và điều chỉnh lại.
BẢNG HƯỚNG DẪN CHUNG VỀ CÁCH PHÒNG VÀ TRỊ BỆNH
(bằng THỨC ĂN, THỨC UỐNG, tức Ẩm thực liệu pháp và sinh hoạt hàng ngày)
Tác giả: BÙI QUỐC CHÂU-Tháng 3/1989
|
BỆNH |
KHÔNG NÊN DÙNG |
NÊN DÙNG |
|
(1) |
(2) |
(3) |
|
Cảm lạnh |
Nước đá, nước cam, nước chanh, nước dừa |
Gừng, nghệ, sả |
|
Viêm mũi dị ứng |
Như trên + mắm các loại |
-nt- |
|
Viêm xoang |
Như trên + Chuối già, khoai lang, khoai mì, cà bát, cà tím, cà pháo, thịt gà, rau dền |
-nt- -nt- |
|
Suyễn |
Mắm, nước đá, nước cam nước chanh, nước dừa, cà bát, cà pháo, sữa hộp, cải bẹ xanh, măng tre, tương chao, dưa hấu |
-nt- |
|
Thấp khớp-nhức mỏi |
Mắm, nước đá, dưa leo, chanh, cải bẹ xanh, măng tre, các loại cà, nước dừa, nước suối |
-nt- |
|
Đau bao tử |
Chuối già, chuối cau, cà tím, cà pháo, dưa leo, nước đá, nước suối, tương chao, táo tây |
-nt+ Cải bẹ xanh |
|
Trĩ |
Nước đá, nước dừa, chanh, cam, mía, hột vịt lộn, cà bát, ớt, ốc bươu, ốc lác |
Chè đậu đen |
|
Nhức đầu kinh niên |
Nước dừa, nước chanh, cam, nước đá, dưa leo, cà bát, cà tím, chuối già, cải bẹ xanh |
Gừng, nghệ, tỏi |
|
Viêm họng khan tiếng |
Nước đá, nước ngọt, nước suối, cam, sữa hộp, đậu phộng, thuốc lá, tương chao |
Me đất, tắc muối, chanh muối đen ( không gọt vỏ khi muối) |
|
Huyết áp cao |
Mắm các loại, các thức ăn mặn, nước suối, thịt mỡ, rượu, cà phê, tương chao |
Các thức ăn lạt, cá, cải bẹ xanh, nước dừa, nước chanh, nước cam, rau má |
|
Suy nhược thần kinh |
Nước dừa, nước đá, nước sâm, cam, chanh |
Bí đỏ, cá lóc |
|
Mất ngủ |
Cà phê, rượu, thuốc lá |
Chè đậu xanh, nhãn lồng |
|
Táo bón |
Nghệ, chuối chát, thịt, ca cao, chocolate, sabôchê (hồng xiêm) |
Chuối xiêm, đu đủ, bưởi, me, rau muống, rau lang, quýt |
|
Tiêu chảy |
Nước cốt dừa, xương xa, chuối xiêm, quýt, hột gà |
Nghệ, chuối chát |
|
Kiết lỵ |
Cà phê, ca cao, chocolate, rượu, cà ri, các thức ăn có nhiều dầu mỡ |
Xương xáo, xương xa |
|
Viêm gan, xơ gan |
Trứng các loại |
Nghệ |
|
Nhức răng |
Tiêu, nước đá, thịt gà, rau dền |
Ngậm nước muối pha loãng, nước dừa |
Sử dụng nhiều và thường xuyên các thức ăn và uống sau đây sẽ bị bệnh do mất cân bằng Âm Dương
Tác giả: BÙI QUỐC CHÂU-Tháng 3/1989
|
Lạm dụng (ăn uống mỗi ngày) |
Sẽ dễ dẫn đến việc bị các bệnh |
|
1. Nước đá hoặc chai nước lọc để trong tủ lạnh - các thức ăn công nghiệp |
1. Cảm lạnh, viêm họng, thấp khớp, rụng tóc, già sớm, viêm mũi dị ứng, Suyễn, suy nhược thần kinh, suy nhược sinh dục, đau bao tử, nhức đầu kinh niên, mệt mỏi trong người |
|
2. Nước dừa |
2.Thấp khớp, cảm lạnh, trĩ, huyết áp thấp, xuất huyết nội, rong kinh, đau bao lưng, mệt tim, mỏi gối, yếu gân, yếu sức, bệnh về mắt |
|
3. Nước cam |
3. Trúng lạnh, thấp khớp, suyễn, trĩ, cảm lạnh, viêm đường hô hấp, dễ viêm nhiễm, viêm đại tràng mạn tính, viêm bao tử. |
|
4. Nước chanh |
4. Huyết áp thấp, thấp khớp trĩ, ung bướu |
|
5. Nước mía |
5. Trĩ, trúng lạnh, xuất huyết tiêu hóa, tiểu đường (diabète) |
|
6. Dưa leo |
6. Thấp khớp, đau bao tử |
|
7. Dưa hấu |
7. Táo bón, kiết lỵ, tắt tiếng |
|
8. Cà tím, cà pháo, cà bát |
8. Suyễn, thấp khớp, đau bao tử, sạn thận |
|
9. Hột vịt lộn |
9. Trúng thực, ói mửa, suyễn |
|
10. Hột gà, hột vịt |
10. Tiêu chảy, đau gan, suyễn |
|
11. Chuối già, chuối cau (chuối tiêu) |
11.Đau bao tử, khó tiêu, u nhọt, nhức đầu |
|
12. Nhãn, trái vải |
12. Mệt tim, nóng mặt |
NHỮNG BỆNH THƯỜNG GẶP KHI SINH HOẠT SAI LẦM
|
SINH HOẠT SAI LẦM THƯỜNG XUYÊN |
DỄ ĐƯA ĐẾN CÁC BỆNH |
|
1. Quạt máy thổi sau gáy |
1. Cứng gáy, vẹo cổ, nhức đầu (cổ gáy) |
|
2. Ngồi trước quạt máy |
2. Khan tiếng, tắt tiếng |
|
3. Uống nước đá khi bụng đói |
3. Trúng lạnh, đau bao tử |
|
4. Uống trà đá + ăn chuối chiên, đồ dầu mỡ, chiên xào |
4. Kiết lỵ |
|
5. Đi tiểu ngay trước và sau lúc tắm |
5. Cảm lạnh |
|
6. Tắm khi vừ ăn xong |
6. Đau bao tử |
|
7. Tắm nước lạnh ngay sau khi đi xa ban đêm |
7. Cảm lạnh, liệt nửa người do tai biến mạch máu não, liệt mặt |
|
8. Dầm mưa lâu, ngủ kế bên cửa sổ mở rộng |
8. Cảm lạnh, liệt nửa người do tai biến mạch máu não, liệt mặt |
|
9. Uống nước nửa chín nửa sống |
9. Đau bụng, buồn ói |
|
10. Gội đầu bằng nước lạnh ngay sau khi đi nắng về |
10. Nhức đầu như búa bổ |
|
11. Gội đầu ban đêm |
11. Nhức đầu kinh niên |
|
12. Ngủ dưới đất, không trải chiếu lúc trời nóng |
12. Nhức mỏi, thấp khớp, đau cứng cơ khớp |
|
13. Giao hợp xong đi tắm ngay |
13. Trúng nước, nhức mỏi, yếu thận |
|
14. Giao hợp xong nằm ngủ dưới quạt máy |
14. Trúng gió, nhức đầu, cứng cơ |
|
15. Giao hợp dưới nước |
15. Nhức mình kéo dài, hại thận, cảm lạnh |
|
16. Phụ nữ mới sinh vọc nước, giặt giũ sớm, ăn cam chanh |
16. Nhức mỏi thấp khớp, các bệnh về kinh huyệt sau này |
|
17. Cởi trần, ngủ ngoài trời |
17. Cảm lạnh, sưng phổi, suyễn |
|
18. Đi ra ngoài sớm quá hay khuya quá (dầm sương) |
18. Cảm lạnh, sưng phổi, suyễn, viêm mũi dị ứng |
|
19. Ngồi dưới mái tôn lúc trời nóng |
19. Viêm mũi, cảm sổ mũi, nhức đầu |