Thiền là gì?
Phạm Công Việt
THIỀN : chỉ là một thuật ngữ, đã được nhiều tôn giáo và các môn phái võ thuật sử dụng để chỉ ra một cách tu tập khác nhau, nhưng để đi đến một mục đích duy nhất là "Giải thoát", giải thoát mọi phiền não trong tâm trí, những ưu phiền buồn bực, bên phật giáo thì đi đến "Giác ngộ", có người thì đạt đến quyền năng siêu nhiên như các vị Lạt Ma ở Ấn Độ.
Thiền rất đơn giản,thực tế và gần gũi với con người |
Ở Trung quốc Thiền có ý nghĩa rộng hơn rất nhiều nó bao gồm phép tu cũng như quan niệm về hơi thở Nhập tức với mục đích làm cho Tâm tỉnh từ phép thiền do Bồ Đề Đạt Ma truyền lại , có người dùng phương pháp thiền để chữa bệnh, do đó tuỳ căn cơ của từng người mà sự nhận thức khác nhau về kết quả tu luyện .
Nói chung tất cả các dạng tu luyện Thiền là hướng con người ta đến một trạng thái tập trung, lắng đọng như một hồ nước sâu mà con người ta có thể nhìn thấy đến tận đáy hồ, mặt hồ không dao động, tâm bình yên và lắng đọng, có thể tập nhiều cách khác nhau như uốn vặn thân thể của Yoga, phật giáo thì ngồi kiểu hoa sen, có người thì đứng, đi tuỳ theo chương trình của từng tôn giáo hay môn phái võ thuật
Chúng ta thường thấy Thiền qua những câu chuyện, giai thoại của các bậc Thiền sư ở thời cổ đại, đây cũng được coi như là con đường nhẹ nhàng, đơn giản , cơ bản để xâm nhập thế giới thiền. Cũng như khi cơ thể bạc nhược, đau yếu hoặc vùi thân xác vào rượu thịt mỗi ngày thâu đêm đến sáng với dục vọng để rồi thức tỉnh chạy đi tìm bửa cơm chay thanh đạm, những cách dưỡng sinh vài ba ngày, cái vòng luẫn quẩn chẳng đi về đâu , chẳng được lợi lộc gì và ngồi than thân trách phận sao mình khổ để rồi một giây phút nào đó Tỉnh ngộ ra thì đã muộn màng
Do vậy Thiền là một cách tu sửa con người và Thiền làm cho ta thấy được sự yên bình trong tâm, tinh thần sãng khoái không vướng bận bất cứ điều gì ở xã hội cuộc sống sẽ hạnh phúc hơn và thương yêu mọi người. Chúng ta cũng cảm nhận được phong vị Thiền của từng người đến với ta một cách hoan hỷ, ta sẽ nhận ra cỏi nhân gian nhỏ bé hổn độn này đáng được trân trọng và đáng được yêu quý cả những gì đáng ghét
THIỀN LÀ GÌ?
Như trên đả nói Thiền chỉ là một từ ngữ tuỳ mổi quốc gia gọi nó ,vậy làm thế nào Định nghĩa được Thiền?
Thiền không phải hiểu bằng những định nghĩa thông thường,Thiền không phải là một quang cảnh để miêu tả, không phải là một phương pháp để trình bày, cũng không phải là một biểu tượng triết học để hình dung hoặc một nghi thức tôn giáo để tu tập. Ta không dùng ý thức để hiều, càng không dùng ngôn từ để diễn đạt lý Thiền. Cho nên, càng suy nghĩ, càng tranh luận về Thiền thì người ta càng vọng tưởng, không cách nào thâm nhập được thực chất của chân lý tuyệt đối này.
Một cách khái quát, Thiền có thể hiểu là trạng thái tâm linh cao vút của một hành giả đã chứng ngộ. Với nghĩa này Thiền cũng là đạo, là Phật, là Tâm... Thiền cũng có thể được nhìn dưới một góc độ gần gủi hơn, là trạng thái của tâm khi nghe hay biết tất cả sự vật hiện tượng xảy ra xung quanh, mà không có một ý niệm phân biệt so sánh. Người có Thiền chứng là người không bị dính mắc đối với mọi thăng trầm vinh nhục của cuộc đời, không động tâm đối với tất cả các pháp thế gian và xuất thế. Có thể nói, lúc nào và ở đâu tâm ta thanh tịnh mà thường biết, ta sẽ có kinh nghiệm trực tiếp Thiền là gì?.